सुशान्त पोखरेल - Dec 27 2024 बालबालिकाहरू स्वभावैले जिज्ञासु र मेहनती हुने कुरा सुरुङको बाटाे उपन्यासले देखाइएकाे
विषय प्रवेशः
सुरुङको बाटो बाल उपन्यास पहिला टेलिभिजन र चलचित्रमा लेखन र अभिनयमा छाएका ब्रजेस खनालद्वारा लेखिएको पुस्तक हो । परिचय पब्लिकेशनले यसलाई बजारमा ल्याएको हो । पाठकहरूका नाममा लेखिएको सन्देश पढ्ने वित्तिकै यो बाल उपन्यास हामी जस्ता बालबालिकाहरूका लागि पढौ पढौ लाग्ने किसिमको छ । १३६ पृष्ठको यस उपन्यासमा कमलकान्त, उनको परिवारका सदस्यहरू र पारिवारिक सदस्यका रुपमा घरको हेरचाह अथवा रक्षकका नामले चिनिने पशु जख्खु नामक कुकुरको इमान्दारीता र भरोसालाई सचित्र चित्रित गरिएको छ । अनि हाम्रो समाजमा लेखकको परिचय भल्काउने भेषभुषा र आनिबानीबारे कमलकान्तको परिचयलाई (लेखक जस्तो) जस्ताको तस्तै उतार्ने खुवी लेखकमा देखिन्छ । जसले लेखक वा साहित्यकारको तस्वीरलाई जो कोहीले सोझै अनुमान गर्न सकिन्छ । यो बाल उपन्यास बालबालिकाका लागि मात्र नभई सबै वर्ग र उमेर समूहका लागि ज्ञानबर्द्धक रहेको छ ।
कथावस्तुः
आफ्नै संसारमा हराइरहने कमलकान्त छुट्टीको बेलामा परिवारलाई घुमाउन देश भित्रै निस्कन्छन् । हाम्रो देश सुन्दर छ । यति धेरै विविधता भएको सुन्दर देश साँच्चिकै विरलै होला । त्यसैले पहिले आफ्नो देशलाई चिन्नु पर्छ भन्ने उनको मुल मन्त्र हुन्छ । यसबाट उनको देश प्रतिको मोह झल्कन्छ । आत्म अनुशासन आफुलाई हरेक कुरामा अनुशासनमा राख्न सक्नु जीवनको गुरुमन्त्र बनाउन उनी बेलाबखत सुझाव दिने गर्छन् । कमलकान्तका कुरा सुन्दा उनका छोरा इशानलाई पनि ठूलो भएपछि देश विदेश घुम्ने, त्यहाँका सभ्यता र संस्कृतीको बारेमा अध्ययन गर्ने अनि बाबु जस्तै लेखक बन्ने प्रेरणा मिल्छ । फुर्सदमा घुम्न उनीहरू जोमसोम पुग्छन् । पहिलो पटक जोमसोम जाँदा कमलकान्तका छोरा इशानको अमिताभ बच्चन बसेको होटल र रुमको क्रेज होस वा दोस्रो पटक जाँदा श्रीदेवी बसेको कोठाको कुराले सर्वसाधारण मानिसको सेलिब्रेटीप्रतिको क्रेजलाई उजागर गर्दछ ।
यस बाल उपन्यासमा बालसुलभ ज्ञानले कुकुर प्रति देखाएको प्यार साँच्चिकै ह्रदय स्पर्शी छ । सोही प्यारले जख्खुले कमलकान्तको परिवारको पारिवारिक सदस्यता प्राप्त गरेको हुन्छ । करिब दुई वर्षपछि अभिषेक र अनिसा (इशानको सानी मम्मीका छोरा छोरी) सहित फेरि जोमसोम जाने अवसर मिल्छ । कमलकान्त आफ्नो अध्ययनका सिलसिलामा माथिल्लो मुस्ताङ जानुपर्ने भएकोले सबैलाई लिएर हिंडेका हुन्छन् । केटाकेटी रमाइलो गर्दै बाटामा फोटा खिच्दै यात्रा अघि बढाउँछन् । मार्फाबाट जोमसोमतर्फ अघि बढ्दै गर्दा इशानले बाटोमा मनमोहक कटेज देख्छ । उनीहरू फोटो खिच्न त्यसतर्फ जान्छन् । उनीहरूले बाटोमा भेटिएका मानिससँग त्यस कटेजको बारेमा जिज्ञासा राख्छन् । ती मानिसले पनि कटेजको बारेमा धेरै कुरा थाहा नभएको तर त्यहाँ कोही पनि नबस्ने बताउँछन् । उनले आफूलाई भन्दा पनि बढी गाउँकै पासाङ काकालाई त्यस बारे जानकारी हुने बताउँछन् । इशानले राती त्यही कटेजको बारेमा अनौठो सपना देख्छ । अर्को दिन बिहान कमलकान्त र मधु कामको शिलशिलामा लोमान्थाङतिर जान्छन् । इशान, अनिसा र अभिषेक कटेजको बारेमा थप बुझ्न पासाङ काकाको घरतिर उकालो लाग्छन् । निकै लामो तर रमाइलो उकालो पार गरेपछ बल्लतल्ल पासाङ काकाकोमा पुग्दछन् । पासाङ काकाले कटेजसँग सम्बन्धित केही किस्सा सुनाउँछन् र कटेज सफा गर्ने महिला दावाका बारेमा जानकारी दिन्छन् । केटाकेटीहरू स्वभाविक नै जिज्ञासु हुन्छन् । ती तीन जनालाई पनि कटेजको बारेमा थप बुझ्न चाह हुन्छ र अर्को दिन त्यसतर्फ जान्छन् । उनीहरूलाई त्यस रहस्यमय कटेज नजिक पुगेपछि डरले होटल फर्किएर ओम अङ्कलसँग कुरा गर्ने भनि फर्कन्छन् । ओम अङ्कल अनि केटाकेटीसँगै दावा काकीलाई भेट्न उनको घर जान्छन् र दावा काकीलाईसँगै लिएर कटेज पनि जान्छन् । दावाकाकीसँग भएको चावीले खोलेर भित्र पनि हेर्छन् । त्यहाँ मानिस बसेको कुनै सङ्केत नदेखेपछि उनीहरू फर्कन्छन् ।
बेलुका होटलमा अरु केही मानिसहरू पनि आएर बसेका हुन्छन् । हेर्दै शङ्कास्पद देखिने ती मानिसहरूको कुरा केटाकेटीले अलि अलि सुन्छन् । उनीहरूको ध्यान पनि त्यही कटेजतर्फ केन्द्रित भएको अनुमान लगाउँछन र राती नै फेरि चन्द्रमाको उज्यालोमा कटेजतर्फ लाग्छन् । इशानले दिउँसो दावा काकीसँग जाँदा एउटा झ्यालको चुकुल खोलेको थियो । उनीहरू गएर त्यो चुकुल खोल्न खोज्छन् खुल्दै खुल्दैन । उनीहरूले बडो परिश्रम र मेहनतका साथ सुरुङको मार्ग हुँदै भित्र पुग्न सफल हुन्छन् । जख्खुले यसमा ठूलो सहयोग गरेको हुन्छ । उनीहरूको पिछा गर्दै अघिका होटेलका मानिसहरू पनि त्यतै आएको कुरा केटाकेटीहरूलाई थाहा थिएन । उनीहरूले कटेजभित्र सहवीर नामको मानिस भेट्टाए । र उसले दिएको झोला बोकेर बाहिरिन लागेकै बेला जोजफहरू त्यहाँ पुगे र झोला खोसे । त्यस झोलामा भएको बहुमूल्य सामान बोकेर सबैलाई डोरीले बाँधी मुखमा कपडा कोचिदिएर जोजफहरू त्यहाँबाट बाहिरिए । जख्खुले इशानको आज्ञा पालना गर्दै ओम अङ्कललाई बोलएर ल्यायो । जख्खुको इमान्दारितालाई हेर्दा लाग्छ जनावरहरू मानिसहरूभन्दा धेरै गुनिला हुन्छन् सायद । ओम अङ्कल कटेजमा पुगेपछि बल्ल कटेज र सहबीर त्यहाँ रहनाको कारणबारे उनीहरू जानकार भए । ओम अङ्कलले दिएको सूचनाका आधारमा जोजफहरू प्रहरी हिरासतमा पुगेको कुरा सुनेर सहबीर बढी खुशी देखिए ।
निष्कर्षः
सरल भाषामा लेखिएको यो पुस्तकमा बालबालिकाहरूको मेहनतको कुरालाई अलिकति पनि नबिर्सी बालबालिकाहरू स्वभावैले जिज्ञासु र मेहनती हुन्छन् भन्ने कुरालाई यस उपन्यासमा दर्शाइएको छ । अनि अबोध पशु कुकुर मानिसको असल मित्र तथा सुरक्षक बन्न सक्छ भन्ने देखाएको छ । अर्को तिर कुनै पनि काममा हो् इमान्दारिता पहिलो मन्त्र बन्नु पर्दछ भन्ने कुरा देखाएको छ । चोरी फटाइ जस्तो काममा पनि इमान्दारिता नहुनाले जोजफ प्रहरी हिरासतमा पुग्नुलाई यसको उदाहरणको रुपमा लिन सकिन्छ ।
समग्रमा पुस्तक रोचक र ज्ञानवर्द्धक छ । म अरुलाई पनि यो पुस्तक पढ्न अनुरोध गर्दछु ।
सुशान्त पोखरेल
कक्षाः ५ ‘याङ्ग्रा’
डियरवाक सिफल स्कुल
Liked by:
